نقد آرای عالمان لغت ذیل مادّه «کتب» با استناد به کاربردهای قرآنی آن

نویسنده

چکیده مقاله:

ظرافتو حساسیت فهمِ متون مقدس بویژه در عصری که با زمان پیداییِ آنها فاصله زیادی وجوددارد، بر همگان روشن ‏است. از آنجایی که معنای کلمات به نسبت نوع حضور آنها در متنرقم می‌خورد، توجه دقیق به معانی کاربردی واژه‌ها در ‏زمان تولید متن، ضروری استتا احیاناً معانی رایج در عصر خواننده، به متن کهن تحمیل نگردد. این امر دربارهمتن و ‏واژه‌های قرآن نیز صادق است. با توجه به فاصله زمانی حداقل صد و پنجاه سالهاولین فرهنگنامه عربی با عصر نزول و ‏احتمال تحولات و تطورات معنایی در این بازهزمانی و پس از آن، لزوم توجه جدی به کاربردهای قرآنی ـ در کنار آرای ‏فرهنگ‌نویسانـ برای دستیابی به معانی دقیق کلمات، امری است غیر قابل انکار. بنابر این،کاربردهای قرآنی به عنوان ‏یک اصل و آرای اهل لغت به عنوان یک قرینه در کنار سایرقرائن لحاظ می‌گردد. این تأکید بدان جهت است که هیچ ‏استبعادی وجود ندارد که توسعهو کاهش معنایی در سده‌های بعدی واقع نشده باشد. از این رو، مادّه «کتب» به عنوان یکی‏از مهمترین کلیدواژه‌های قرآنی و حضور چند وجهی آن در حوزه‌های مختلف، مسأله اینتحقیق قرار گرفته است تا صحت ‏و سقم آرای لغویون و میزان اعتماد به آنها در بازکاویمفاهیم قرآنی بیش از پیش آشکار گردد. ‏بررسی‌ها نشان از عدم انطباق معنای گزارششده از سوی فرهنگ‌نویسان با کاربردهای قرآنی، غفلت از توجه به معنای این ‏مادهحَسَب مسندالیه و نیز بی‌توجهی به معنی ضمنی و نسبی در مقابل معنای اولیه و اصلیدارد. این امر، اعتماد صرف به ‏قول لغوی و حجیت آن را محل تردید و مورد مناقشهقرار می‌دهد

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثبات «حجیت قول لغوی» با استناد به تاریخ لغت عرب

«حجیت قول لغوی» یکی از مباحث مهم اصول فقه است که تاکنون از منظر واقعیات تاریخ لغت به آن نپرداخته‌اند. تاکنون هیچ تعریفی از «لغوی» مطرح نشده است و در این مختصر از این دو، تعریف جامعی ارائه خواهد شد. تاریخچۀ لغت‌نگاری، گویای آن است که شرح کلمات عربی به‌درستی و کامل به ما منتقل شده‌اند. این تاریخ، بسیار اعتمادساز بوده و تلاش برخی از اصولی‌ها برای اثبات «قول لغوی» از راه‌های مختلفی همچون خبرویت لغو...

متن کامل

وحی و کاربردهای قرآنی آن

وحی در لغت به معنای اشاره، نوشتن، کلام پنهانی، ... و هر چیزی است که به دیگری القا می کنند به هر شکلی با توجه به صحبت لغت شناسان، انتقال پنهانی تقریبا در همه موارد مشترک است. به نظر می رسد سرعت معنای مطابقی وحی نمی باشد. در قران واژه وحی و مشتقاتش بیش از ۷۰ بار به کار رفته که در تمام موارد آن، به نحوی انتقال پنهانی نهفته است. موارد کاربرد وحی در قران به لحاظ معنایی، تقدیر قوانین و سنن الهی در جه...

متن کامل

مطالعه تطبیقی آرای فخررازی و ملاصدرا  دربارۀ عالمان به تاویل متشابهات با تأکید بر اصطلاح  قرآنی «الراسخون فی‌العلم»

تأویل پذیربودن یانبودن متون مقدس و کتب آسمانی از جمله مسائل مطرح میان اندیشمندان مسلمان وغیرمسلمان بوده است.به گونه ای که در دستگاه سنتی تفسیرکتاب مقدس،از تعابیری چون «بطن»،«معنای ناپیدا»،«معنای آشکار»،و«عالمانبهتاویل» در مبحث تاویل استفاده شده است.ودر این باب اینکهچهکسانیصلاحیتتاویلمتشابهات رادارند؟ازجمله مسائل موردمناقشه بین پژوهشگران،بوده است . وجودچنین تعارضی مارابرآن داشت که پژوهشی ...

متن کامل

نقد ماده 28-4 واگذاری انشعاب آب و فاضلاب به مجتمع‌ها با استناد به قرآن کریم

با توجه به اهمیت پژوهش در حوزه آموزه های دینی این تحقیق با مراجعه به ادله اربعه؛ آیات، روایات، عقل، بنای عقلاء و قواعد مسلم فقهی نتیجه گرفت که جامعه بشری اعم از ادارات و دستگاه‌های دولتی و اسلامی مجریان ذیربط و افراد با آگاهی به حقوق همدیگرملزم به رعایت قوانین و مقررات بر اساس منابع دینی در جهت حق الناس هستند تا حقوق مردم درهم نیامیزد و حق الناس حفظ شود؛ لذا وقتی قوانین و بخشنامه‌ها از جمله ماد...

متن کامل

نقد آرای ذهبی ذیل روایت‌های مستدرک حاکم درباره فضایل اهل بیت(ع)

در منابع روایی اهل سنت، فضایلی بی‌شمار درباره اهل‌بیت عصمت و طهارت(ص) نقل شده و رجالیان و حدیث‌پژوهان این مکتب، دیدگاه‌هایی متفاوت درباره این نوع احادیث داشته‌اند.حاکم نیشابوری (م.405ق.) در بخشی از کتاب خود به نام مستدرک، برخی فضایل اهل‌بیت(ع) را ذکر کرده است؛ در مقابل، ذهبی(م.748ق.) در کتاب تلخیص‌المستدرک، روایت‌های نقل شده از حاکم را نقد کرده و در نهایت، دسته‌ای از آن‌ها را تضعیف و ابطال کرده...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 2

صفحات  71- 92

تاریخ انتشار 2013-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023